Kasta

Kasta – system stosowany w społeczeństwie krasnoludów, determinujący całe ich życie, w tym to, jakimi zajęciami będą mogli się parać oraz jak będą postrzegani przez innych.

Główną zasadą krasnoludzkiego systemu kastowego jest to, że krasnolud przyjmuje kastę swojego rodzica tej samej płci co on. Oznacza to, że jeżeli kobieta poślubi mężczyznę z innej kasty, jej syn będzie należał do tej samej kasty co ojciec, zaś córka do tej kasty co ona. W takich przypadkach rodziny zwyczajowo mieszkają jednak w domach osób należących do wyższej kasty.

Ze względu na system kastowy, jak również niski współczynnik urodzin wśród krasnoludów, w ich społeczeństwie istnieje „łowców szlachciców”. Osoby takie, najczęściej kobiety, poszukują partnerów z wyższej kasty (najczęściej szlacheckiej) w celu poprawienia swoich warunków życiowych. Przedstawiciele tej „profesji” zazwyczaj są traktowani pozytywnie w kurczącym się krasnoludzkim społeczeństwie.

Jeżeli krasnolud dołączy do rodu lub organizacji należącej do niższej kasty, możliwe jest, że taki ród lub organizacja zostanie przeniesiona do wyższej kasty, do której należy nowy członek. Drugim i ostatnim sposobem na awansowanie w społeczeństwie jest otrzymanie tytułu Patrona, co automatycznie wynosi krasnoluda ponad system kastowy, pozwalając mu na założenie rodu szlacheckiego, do którego przyjąć może dowolny inny ród lub osoby. Tytuł Patrona może otrzymać członek każdej kasty, o ile dokona czegoś znaczącego.

Wiele warstw podzielonych jest na warstwy, zaś rangi poszczególnych członków mogą być źródłem dyskusji. Wśród kast panuje również wiele sporów, przykładowo wysoko postawieni członkowie kasty kowali mogą uważać, że znajdują się wyżej w hierarchii niż żołnierze z kasty wojowników.

Powstanie systemu kastowego[]

Według legendy, imperium krasnoludów założone zostało przez siedmiu braci:

Bloadlikk – najmłodszy i najmądrzejszy został obwołany królem, a jego dzieci utworzyły kastę szlachciców
Kiotshett – najstarszy z braci, który szkolił swoich synów do obrony króla, tworząc kastę wojowników
Shotkyar – założył kastę rzemieślników
Orzatyar – wykuł pierwsze miejsce, zakładając kastę kowali
Orzammar – wykopał kopalnie, które stały się fundamentami Orzammaru, a jego potomkowie stworzyli kastę kowali
Koapar i Knakkt – bracia bliźniacy, którzy założyli rody kupieckie. Knakkt został ranny w boju, a po dojściu do zdrowia poprzysiągł służbę synom Koapara, zakładając kastę służących, zaś jego brat założył kastę kupców

Kasty[]

Kasta szlachciców – najwyższa i najbardziej poważana kasta w Orzammarze, do której należą najbardziej wpływowe krasnoludy, w tym m.in. król i rodzina królewska oraz deszirowie.
Kasta wojowników – dzieli się na mniejsze kasty, odpowiadające za szkolenie żołnierzy, ochroniarzy, oficerów itd. Przedstawiciele tej kasty poświęcają swoje życie mustrze i treningowi, wcześnie biorąc ślub, wiedząc, że mogą przedwcześnie zginąć.
Kasta kowali – jej członkowie przetwarzają surowe materiały i tworzą rozmaite towary, takie jak narzędzia, broń i pancerze. Czasami wędrują z kastą wojowników, żeby naprawiać ich wyposażenie.
Kasta rzemieślników – jej przedstawiciele ozdabiają towary wytworzone przez kowali albo samodzielnie tworzą sztukę.
Kasta górników – górnicy wydobywają lyrium i rudy metali, będące cennymi towarami eksportowymi.
Kasta kupców – sprzedawcy i handlarze, których interesy stanowią o dobrobycie Orzammaru.
Kasta służących – większość krasnoludów rodzi się, żeby służyć przedstawicielom wyższych kast jako pracze, pokojówki, kucharze, barmani itd.
Bezkastowcy – najniższa warstwa krasnoludzkiego społeczeństwa. Jej przedstawicielom zakazuje się wykonywania większości legalnych zawodów, przez co z reguły zmuszeni są do żebrania lub parania się działalnością przestępczą.
Powierzchniowcy – chociaż nie stanowią kasty jako takiej, de facto będąc bezkastowcami, w praktyce okazuje się im pewną dozę szacunku, większą niż bezkastowcom, ponieważ są jedynymi, dzięki którym Orzammar zdobywa możliwości nawiązania handlu z ludami zamieszkującymi powierzchnię.

Hierarchia[]

Klasa wyższa – kasta szlachciców[]

Główny artykuł: Kasta szlachciców

Na szczycie krasnoludzkiej hierarchii społecznej znajduje się rodzina królewska, której członkowie władają Orzammarem. Przywództwo nad królestwem nie jest jednak dziedziczne, stąd też rodzina królewska może zostać zastąpiona inną, jeżeli Zgromadzenie wybierze na władcę przedstawiciela innego rodu niż dotychczas panujący. Król lub królowa pochodzić może wyłącznie z rodu szlacheckiego zasiadającego w Zgromadzeniu, które w roku 9:30 Smoka składało się z osiemdziesięciu szlachciców. Król oficjalnie traktowany jest jako najwyższy deszir. Pomniejsze rody szlacheckie mogą zostać pozbawione prawa głosowania w Zgromadzeniu.

Deszir dołącza do Zgromadzenia, kiedy obecny przedstawiciel umiera bądź składa rezygnację ze stanowiska. Potencjalny nowy deszir musi zostać mianowany na tę funkcję przez członka Zgromadzenia, które następnie musi przyjąć jego kandydaturę co najmniej jedną trzecią głosów.

Większość orzammarskich rodów szlacheckich została założona przez Patronów, po których otrzymały one swoje nazwy. Nie jest to jednak regułą, bowiem czasami mogą być to wyniesione do tej godności rody z kasty wojowników czy kowali, które wsławiły się czymś znaczącym. Szlachcice mieszkają w Diamentowym Zakątku, najbogatszej i najbardziej luksusowej dzielnicy miasta, mieszczącej się najbliżej powierzchni i górującej nad Orzammarem, podobnie jak jej mieszkańcy górują nad innymi.

Wszystkie rody szlacheckie są mecenasami obiecujących krasnoludów z innych kast lub rodów, sponsorując określonych rzemieślników, wojowników, górników itd. Jeżeli wojownik wsławi się na Próbach, przynosi honor nie tylko sobie, ale i szlachcicowi, który jest jego mecenasem. Jeśli dzieła rzemieślnika staną się rozchwytywane, a on sam popularny, podnosi to prestiż jego sponsora. Mecenat jest częścią polityki Orzammaru, który szlachcie skwapliwie wykorzystują, żeby zyskać przewagę nad swoimi rywalami.

Klasa średnia[]

Kasta wojowników[]

Główny artykuł: Kasta wojowników

Krasnoludzka armia składa się z przedstawicieli różnych rodów należących do kasty wojowników. Każdy taki ród przysięga wierność szlacheckiemu patronowi, a prestiż patrona wpływa na prestiż wojowników. Przykładowo, w roku 9:30 Smoka ród Aeducan ma pod sobą co najmniej tuzin rodów wojowniczych, które poprzysięgły mu wierność. Król, jako patriarcha Aeducanów, wyznacza członków swojego rodu, którzy wydają rozkazy podlegającym im wojownikom. Ród Saelac z kasty wojowników, jako zaprzysiężony Aeducanom, rządzi się swoimi prawami. Jego głowa decyduje, kto z członków rodziny będzie maszerował obok nowo mianowanego dowódcy, a kto będzie dowodził wojownikami. Ponieważ służą rodzinie królewskiej, traktowani są jako elita krasnoludzkiej armii, którym podlegają pomniejsze domy wojowników i którzy mogą liczyć na specjalne traktowanie ze strony kowali i rzemieślników. Jeżeli coś wpłynie na obniżenie prestiżu rodu Aeducanów, na przykład na tronie zasiądzie Harrowmont, automatycznie obniża to również prestiż Saelaców, na czym zyskuje ród, który poprzysiągł wierność Harrowmontom.

Kasta kowali[]

Główny artykuł: Kasta kowali

Kowale są poważanymi członkami krasnoludzkiego społeczeństwa, a od dzieci urodzonych w tej kaście oczekuje się, że podobnie jak ich przodkowie nauczą się kowalskiego rzemiosła. Kobiety mogą zarówno pełnić funkcję kowali, jak i wżenić się w rodzinę kowalską, rodząc synów-kowali. Kowale walczą ze sobą o posłuch i mecenat szlachciców w swego rodzaju odpowiedniku kowalskich Prób. Największym szacunkiem wśród kowali cieszą się wytwórcy broni, a po nich płatnerze.

Kasta rzemieślników[]

Główny artykuł: Kasta rzemieślników

Rzemieślnicy blisko współpracują z kowalami, nie są jednak tak poważani. Często zajmują się garbarstwem i produkcją odzienia.

Kasta górników[]

Główny artykuł: Kasta górników

Orzammarczycy są potomkami rodów z kasty kowali i górników, a to ze względu na bogate złoża kruszcu w Górach Mroźnego Grzbietu, które przed wiekami stały się przyczyną tego, że do tego właśnie thaigu przeniesiono stolicę krasnoludzkiego imperium. Większość bogactwa Orzammaru pochodzi właśnie z górnictwa, w tym przede wszystkim z wydobycia lyrium i handlu nim z powierzchnią, gdzie jest bardzo pożądanym towarem, chociaż jego dystrybucję ogranicza Zakon. Wydobycie tego surowca jest najtrudniejszym, ale za razem najważniejszym zadaniem spośród wszystkich, z jakimi zmagają się górnicy, wymagającym finezji i niezwykłej krasnoludzkiej odporności, żeby wytrzymać wystawienie na działanie nieprzetworzonego lyrium.

Kasta kupców[]

Główny artykuł: Kasta kupców

Większość towarów wytwarzanych w Orzammarze przechodzi przez ręce kupców, którzy sprzedają je między sobą albo handlarzom, którzy przybywają na handel z powierzchni. Ponieważ powierzchnia miasta jest znacząco ograniczona, tylko najbardziej poważani i najbogatsi kupcy mogą pozwolić sobie na prowadzenie własnych sklepów mieszących się w budynkach, podczas gdy pozostali zmuszeni są wypożyczać tymczasowe stragany. Chociaż dawniej przedstawiciele tej kasy byli bardzo poważani i traktowani jako swego rodzaju ambasadorzy krasnoludów na powierzchni, z czasem zaczęli tracić szacunek, ponieważ coraz więcej kupców decydowało się porzucić Kamień i wyruszyć na powierzchnię, żeby się wzbogacić.

Klasa niższa[]

Kasta służących[]

Główny artykuł: Kasta służących

Przedstawiciele tej kasty stanowią większość populacji Orzammaru. Postrzegają oni samych siebie jako osoby, których praca warta jest największego szacunku, a swoją dumę przenoszą na usługi świadczone osobom należących do wyższych kast. Jednak i oni, chociaż stoją bardzo nisko w hierarchii, patrzą z pogardą na bezkastowców.

Poza systemem kastowym[]

Bezkastowcy[]

Główny artykuł: Bezkastowcy

Bezkastowe krasnoludy żyją w getcie Kurzowiska, położonego na obrzeżach dzielnicy gminu, w miejscu, w którym wznoszą się wietrzejące ruiny dawnego pałacu. Urodzeni bez jakichkolwiek praw i postrzegani jako nieludzie, bardzo często zmuszani są do pracowania jako najemne zbiry Kartelu, żebrania, zamiatania ulic, „polowania” na szlachciców albo wykonywania jakichkolwiek innych poniżających prac. Wynika to z faktu, że podczas panowania króla Darbira Zgromadzenie ogłosiło, że obrazą dla Przodków jest, kiedy bezkastowiec wykonuje pracę, którą może wykonać krasnolud należący do kasty. Tuż po urodzeniu bezkastowcy piętnowani są tatuażem.

Uważa się, że tacy nieszczęśnicy są potomkami przestępców i innego niepożądanego elementu, przez co postrzegani są jako odrzuceni przez Przodków od chwili powstania Orzammaru.

Dla szlachciców bezkastowcy są jednak ważnym elementem społeczności, można ich bowiem wykorzystać jako tanią – niemalże niewolniczą – siłę roboczą, a dodatkowo przyczyniają się do zwiększenia zysków generowanych przez krasnoludzką ekonomię poprzez stworzenie czarnego rynku, kontrolowanego przez garstkę najbogatszych. Mają również przypominać innym krasnoludem, że mimo niekończącej się wojny z mrocznymi pomiotami i niepokojach w mieście, mógł spotkać ich znacznie gorszy los. Co więcej, bezkastowi mieszkańcy Kurzowiska „zaopatrują” miasto w osoby biegłe w sabotażu i innych mało chwalebnych sztukach, z których usług nie wahają się korzystać szlachcice.

Powierzchniowcy[]

Główny artykuł: Powierzchniowcy

Ci, którzy zdecydowali się opuścić Orzammar i żyć na powierzchni, nazywani są krasnoludami powierzchniowymi i również uważani są za bezkastowców, ponieważ odcięli się od Orzammaru i Kamienia. Jedynym wyjątkiem są krasnoludy, które dołączyły do Szarych Strażników – dekretem królewskim uznano, że walka z mrocznymi pomiotami jest świętym obowiązkiem, wobec czego krasnolud, który dołączy do bractwa, nie zostaje wydalony ze swojej kasty.

Tevinterska kasta krasnoludów[]

Istnieje tylko jeden wyjątek, dzięki któremu krasnolud podróżujący na powierzchnię nie traci swoich praw. W Imperium Tevinter krasnoludy są postrzegani nie jako obywatele, a zagraniczni dygnitarze, wobec czego moją pracować w licznych krasnoludzkich ambasadach rozsianych po całym Imperium. Krasnoludzkie ambasady w Minratusie, Neromenianie i Quarinusie w całości mieszczą się pod ziemią, przez co krasnoludy uważają, że mieszkają w Kamieniu, a tym samym nie straciły przynależności kastowej. Niektóre krasnoludy z Tevinteru nigdy nie opuszczają tych podziemnych kryjówek.